بیاموزیم که چطور در زمان نصب کاشی در پروژه های تغییر مدل ساختمان، از مشکلات رایج این کار اجتناب کنیم. استیو تیلور
در ۱۰ سال گذشته تعداد پروژههای تغییر مدل مکانهای تجاری و مسکونی تا حد زیادی افزایش یافته است. مهمتر اینکه اکثر این صاحب خانهها و صاحبان مشاغل، مشغول انجام این تغییرات با استفاده از کاشی سرامیک هستند. موکت، سنگ و وینیل (نوعی پلاستیک) جای خود را به کاشیهایی با طول عمر بیشتر میدهند، سرامیکهای قدیمی تبدیل به سرامیک های قالب بزرگ میشوند و محبوبیت کاشیهای سنگ طبیعی همچنان افزایش مییابد. تمام این موارد در صنعت ما خبرهای خوبی محسوب میشوند با این حال چالشهایی را نیز برمی انگیزند که مختص کار تغییر مدل است.
چالشها
نکته اول اینکه چه عاملی باعث برانگیختن گرایش جاری به نوسازی و تعمیرات اساسی میباشد؟ زندگی انسانها نسبت به قبل طولانی تر و سالم تر شده است و صاحب خانهها مایلند وضعیت خانههای فعلی خود را بهبود بخشند. بازار اجاره ملک هرگز تا به این اندازه رقابتی و سودآور نبوده است و سرمایه گذاران مدل املاک خود را تغییر میدهند تا بیشترین بازگشت سرمایه ممکن را به دست آورند. خرده فروشهای آجر و ملات در مصاف با اینترنت (که همین محصولات را عرضه میکند) خود را بازنده میبینند و رستورانها با ذهنیت مثبت مشتریها نسبت به غذای برون بر، مورد تهدید خطر ورشکستگی هستند. بنابراین نیاز مبرم دارند توجه مشتریها را از طریق طرحهای چشمگیر و جذاب جلب کنند. مراکز خرید که پیش از این صرفاً محل خرید بود حالا تبدیل به مکانی برای گذراندن وقت، مهمان نوازی و سرگرمی شده است. تمامی این سناریوهای مشترک (رایج) منجر به افزایش تعداد پروژههای تغییر مدل بناها شده است.
یکی از وجوه مشترک همه پروژهها نصب کاشی گران است که حس تجمل گرایی را با خود به همراه دارد. چنین کاشیهایی نسبت به بقیه بزرگتر، سنگینتر و گاهی اوقات نازکتر، صافی و یکدستی و تراز بودن سطح کف را میطلبد. بیشتر چالشهای موجود در تغییر مدل حول شرایط فعلی بستر کار متمرکز است. کفها و دیوارهای قدیمی تر پوشیده از پوششهای قدیمی یا فعلی شاید برای نصب کاشی مناسب نباشند و شاید نیاز باشد قبل از اینکه بتوان روی آنها کاشی نصب کرد ابتدا یکسری کارهای مقدماتی را انجام داد.
در اینجا به چندین چالش رایج مربوط به زیرساخت که نصابهای کاشی در پروژههای نوسازی ممکن است با آنها دست و پنجه نرم کنند، اشاره میکنیم :
پوششهای قدیمی کف هنوز از قسمت کف جداسازی نشده و باید خراب شود یا اینکه هرجا امکان داشته باشد، روی همان سطح قدیمی را کاشی کرد.
پوششهای قدیمی کف جدا شده و اکنون لایههایی از مواد چسبنده و مواد آلوده کننده ظاهر شدهاند.
قسمت کف برای تحمل وزن سرامیک طراحی نشده و مقتضیات زاویه انحراف بیشینه (حداکثر) را نمیتوان برآورده کرد.
سطح قسمت کف یکدست نیست و چندین ارتفاع متفاوت نمایان شده مانند جاهایی که کف پوش فرش یا کف پوش چوبی در یک اتاق واحد گسترده شده بودند.
آستانههای ورودی ارتفاع متفاوتی از کف دارند که باید با سطح جدید هماهنگ کرد.
در موارد توسعه کار، شاید بتون جدید در کنار قاب کاشی قدیمی ریخته شود، یا فوندانسیون کف چوبی حالا در مجاورت فوندانسیون بتونی قدیمی تر قرار گیرد.
پوششهای فلزی روی نقاط دسترسی (به کابلها و اتصالها) قرار گرفتهاند.
در این مرحله جعبه ابزار پیمانکار کاشی از تجربیات حرفه ای گرفته تا محصولات کارگشا، به کار میآید. بعد از درک محدودیتهای موجود در بستر کار (زیرساخت)، گامهای اصلی و بهترین روشهای آماده سازی سطح، کلید دستیابی به تغییر مدلی موفقیت آمیز با استفاده از کاشی یا سنگ میباشد.
زاویه انحراف در کف برای بیشتر سطح کاشی سرامیک باید از ۳۶۰/۱ گستره کف و در مورد خیلی از کاشیهای سنگ طبیعی باید از ۷۲۰/۱ گستره کف کمتر باشد. فوندانسیونهای کف چوبی با زاویه انحراف زیاده از حد باید قبل از اینکه بتوانند وزن اضافه شده کاشیها و عایقهای مبنای سیمانی احتمالی را روی سطح خود پذیرا باشند، تقویت شود. بسته به فضاسازی اطراف تیرهای افقی کف شاید بتوان لایهای ثانویه را به فوندانسیون چوبی اضافه کرد، برای مثال میتوان از لایهای دیگر از تخته سه لا یا عایق رطوبت سیمانی استفاده کرد. در مورد زاویههای انحراف بسیار بالا شاید لازم باشد حائلهای ضربدری (اریب) یا قالبی مستحکم بین تیرهای افقی کف قرار دهیم تا زاویه انحراف را به حد متعادلی درآوریم.
یک روش سنتی بالا آوردن سطح کف و رساندن آن به سطح مورد نظر دیگر از طریق تشکیل بستری از ملات به هم چسبانده نشده ماسه و بتون است. البته چندین ایراد به این رویکرد وارد است. بستر کار باید حداقل عمق اینچی داشته باشد که برای خیلی از موارد ارتفاع زیادی است و بدون شک وزن زیادی را به کف تحمیل میکند. در این نوع بسترسازی به نصابی با تجربه و آشنا به روش مذکور نیاز داریم.
گزینهای جدید، کم وزنتر و نازکتر، استفاده از عایق سیمان گونه خود تراز شونده یا همان SLU است. برای انطباق با ارتفاعهای مختلف، این عایق را معمولاً میتوان بین اینچ تا اینچ روی سطح مورد نظر ریخت. این عایق علاوه بر مسطح سازی، باعث تشکیل فوندانسیون بسیار صافی میگردد که شرایط لازم برای نصب کاشی قالب بزرگ را فراهم مینماید. در مورد کاشیهایی که طول یک طرف آن از ۱۵ اینچ بیشتر است، حداکثر واریاسیون مجاز زیرساخت نمیتواند در ۱۰ فوت از اینچ و در ۲۴ فوت از ۱۶/۱ اینچ فراتر باشد.
با اینکه عایق های SLU بسیار کم وزن تر از بسترهای ملاتی هستند، هنوز هم برای بعضی از سطوح کف خیلی سنگین میباشند. نوعی عایق SLU سبک وزن با فرمولاسیونی که از بازیابی مجدد محتوای عایق به دست آمده مثل لِوِلایت (Leve Lite)، ۴۰ درصد سبک تر از نمونههای قدیمی آن است و آن را برای استفاده در بناهای چند طبقه مناسب میسازد. قبل از استفاده از این عایقها، باید قسمت کف را آماده کرد و تمامی سوراخها مثل حفرههای اتصالات یا کنارههای تختههای سه لا را پوشاند.
گزینه دیگری از عایق سبک وزن، غشاء ناوابسته است که برای نمونه محصولی به نام ردگارد (RedGard) دارد. این غشاها که به صورت ورقهای استفاده میشود با جذب فشاری که از جابجاییهای جزئی شکم دادن در بستر کار بوجود میآید، باعث جدا نگه داشتن تَرَکها و نرسیدن آن به کاشیها میگردد. این غشاهای ناوابسته را میتوان روی بتون تازهای که کمتر از ۲۸ روز از عمر آن میگذرد استفاده کرد در شرایطی که محوطه را با ریختن بتون توسعه داده باشیم و حتی میتوان آن را جایگزین لایه دومی از تخته سه لا کرد یا روی فوندانسیون چوبی نیز استفاده نمود. از این محصولات میتوان برای چندین کاربرد استفاده کرد به شرط آن که زیرساخت (بستر کار) موجود کاملاً صاف، تراز و برای کاشی کاری مناسب باشد.
زمانی که مشکل چسباندن مربوط به خود سطح باشد برای مثال بتون بدون منفذ باشد و یا چسب یا روکش اپوکسی(Epoxy) کاهش یافته باشد، چاره کار آستر چسبنده است. محصول آستر چسبنده همه سطوح (MBP) بدون استفاده از سایش مکانیکی، سطحی زبر به وجود می آورد و ارتفاع مجموعه کار را افزایش نمیدهد. این مسئله کمک میکند بتوانیم کاشیهای جدید بر روی پوششهای موجود سطح کف بچسبانیم برای نمونه میتوان بدون مراحل پر هزینه و وقت گیر تخریب، جداسازی و اصلاح کار، کاشیهای جدیدی روی کف پوش وینیلی یا کاشیهای قبلی که خوب چسبانده شدهاند، نصب کنیم.
در شرایطی که مسئله وزن و زاویه انحراف باعث نگرانی است، نصب کاشیها را میتوان علاوه بر عایق سبک با ملات و دوغاب سبکتری کامل کرد. ملات هایی که محتوایشان فرمولاسیون جدیدی دارد مثل مگالایت (Mega Lite) و پرولایت (Pro Lite) 40 درصد سبکتر از ملاتهای قدیمیتر هستند. کارکردن با آنها فوق العاده راحت است و برای نگه داشتن و جلوگیری از ترک خوردن کاشیهای قالب بزرگ طراحی شدهاند. دوغابهای سبک بسیار کارآمد مثل پریزم(Prism) 30 درصد از دوغابهای سیمان قدیمی سبکتر هستند. وقتی روی کاشیهایی که وجود دارد یا روی فوندانسیون چوبی بخواهیم کاشی نصب کنیم، مزایای مذکور مضاعف میشوند.
زمانی که پروژه نصب دوباره کاشی شامل حال مغازهها، رستورانها و دیگر کسب و کارهای وابسته به پول نقد گردد، نیاز است که کار با سرعت انجام شود. در عایقهای SLU، غشاها، ملاتها و دوغابهایی که مناسب انجام چنین پروژههایی هستند، دستورالعملهای نصب سریع و دیگر گزینههای لازم در دسترس میباشند.
در پروژههای تغییر مدل که سن و شرایط فیزیکی لایههای ریخته شده زیر صفحات متفاوت و متنوع است، باید به مسئله بتون توجه خاصی نمود. طبق جزئیات ۱۷۱ ای جِی (EJ) راهنمای انجمن کاشی آمریکای شمالی(TCNA)، در عایق بندی و کاشی کاری مجدد باید به محلهای اتصال متحرک قبلی از هر نوع که باشد توجه و پرداخته شود. جای تَرَکهای بوجود آمده که در اثر شکم دادن سطح زیر کار بوجود آمده، را میتوان با استفاده از غشاء جدا کننده ترک که مطابق با الزامات آ ۱۲/۱۱۸ ANSI باشد مثل ردگارد (Red Gard)، یا کرک باستر پرو(Crack Buster pro) میتوان تغییر داد. هرگونه ترک عمودی یا پویا (فعال) نیز باید توسط مهندس مرتبط ارزیابی شود.
کاشیهای سرامیکی، چینی و سنگ طبیعی برای تغییرات مدل مکانهای مختلف اعم از مسکونی و تجاری ایده آل است. کاشی بیانگر حس کیفیت و پرستیژ است و کف پوشهای دیگر نمیتوانند با آن برابری کنند و نیز در هر نوع کاربردی با دوام و ماندگار است. نتیجه نهایی این کار در همه املاک باعث میشود کاشی جلوه نوعی سرمایه گذاری شیک را داشته باشد. با داشتن توجه مناسب به آماده سازی سطح و مواد نصب کاشی، مجموعه کار نصب شاید مادام العمر دوام بیاورد یا تا زمانی که وقت تغییر مجدد سَبک فضا رسیده باشد.
